Regie: Kristoffer Borgli | Scenario: Kristoffer Borgli | Cast: Nicolas Cage (Paul Matthews), Lily Bird (Sophie Matthews), Julianne Nicholson (Janet Matthews), Michael Cera (Trent), Tim Meadows (Brett), e.a. | Speelduur: 102 minuten | Jaar: 2023
Stel je voor: je hebt een doodnormale droom waarin je dineert met Michiel de Ruyter terwijl Hannibal met oranje brontosaurussen de McDonalds inloopt. Alles gaat goed, en dan loopt opeens een ordinaire man van middelbare leeftijd binnen. Hij doet niets, hij kijkt verdwaasd rond, maar valt op in de absurditeit van de droom. De volgende dag blijkt hij in de dromen van talloze andere mensen verschenen te zijn. Hoe zou men hierop reageren?
Paul Matthews is een suffe biologieprofessor. Hij is goed in zijn vak, maar weet zijn passie voor mieren niet over te brengen op zijn studenten. Daarnaast ontbreekt het hem aan sociale skills en schrijverstalent, waardoor niemand overtuigd is van zijn vaardigheid om een boek te schrijven. Met andere woorden, hij is een ongemakkelijke, suffe loser. Maar dan verschijnt hij plotseling in de dromen van mensen overal ter wereld, wat hem meer roem brengt dan hij ooit had durven dromen.
De eerste voortekenen beginnen bij zijn dochter. In haar droom ligt ze lekker in de tuin, en plotseling zweeft ze omhoog alsof alle zwaartekracht verdwijnt. Ze raakt in paniek, en ziet haar vader plots bladeren wegharken. Ze roept om hulp, maar hij staart gewoon naar haar. Wanneer ze haar vader over deze droom vertelt is Paul gevleid. Misschien iets té zelfs, omdat hij duidelijk erg geniet van deze aandacht.
Wanneer hij een internetsensatie wordt gaat hij met zijn ego echter over de schreef. Hij weet niet hoe hij met deze aandacht om moet gaan terwijl zijn persoonlijke leven onder een loep ligt. Vooral op sociale media wordt Pauls aanwezigheid in jan en allemans dromen besproken. Er zijn op veel manieren sterke parallellen te trekken tussen de aanwezigheid van een vreemdeling in je droom en de digitale wereld.
De constante maar indirecte aanwezigheid van vreemden in je huis, het onophoudelijk consumeren van content en het gevoel constant bekeken te worden zijn allemaal potentiële gevolgen van de absurde situatie. Regisseur Kristoffer Borgli begrijpt dit, en benut de volle potentie van het originele concept van Dream Scenario.
De satirische insteek ligt er dik bovenop; Paul wordt benaderd door talloze uitgevers, advocaten, PR-bedrijven et cetera. Nicolas Cage zet in een van zijn beste rollen ooit een heerlijk ongemakkelijke, egocentrische maar vooral geloofwaardige sukkel neer. Hoewel Paul verre van een sympathiek personage is, is hij geloofwaardig en eindeloos fascinerend. Nic Cage voegt, zonder in zijn typische 'cage rage' terug te vallen, een immense hoeveelheid diepte toe aan zijn personage. Hij balanceert fantastisch tussen ongemak en megalomanie.
Als je met dromen speelt zijn de mogelijkheden oneindig, omdat dromen simpelweg surreëel zijn. Daar komt nog een laagje komische absurditeit bovenop als een suffe Nicolas Cage een ommetje maakt terwijl iemand achtervolgd wordt door een seriemoordenaar. Hoewel de droomscènes op zichzelf al komisch zijn, laat de film de absurde situaties steeds verder escaleren.
Wie het internet kent weet óók hoe snel de publieke opinie kan keren. Na verloop van tijd beginnen de dromen te veranderen in nachtmerries, waardoor niemand zich meer veilig voelt bij Paul. Zonder iets gedaan te hebben, wordt Paul gecanceld. De dromen zijn een overduidelijke satire op internetsensaties. De zotheid dat iemand zonder talent of moeite beroemd kan worden wordt volledig blootgelegd, met alle gevolgen van dien.
Achter het komische narratief gaat echter een heel duistere gedachte schuil. Of Paul zijn 'fall from grace' verdient of niet, de irrationaliteit van dergelijke sensaties is gevaarlijk en kan levens ruïneren. Hoewel het verhaal gehuld is in fantasy/sciencefiction, zien we soortgelijke fenomenen wel degelijk in het dagelijks leven. Plotse roem zet iemands leven compleet op de kop, en kan uitmonden in een absolute nachtmerrie.
Dream Scenario is een schoolvoorbeeld van hoe een satire hoort te zijn. De film is hilarisch, maar zet ook aan tot nadenken. De politieke en maatschappelijke kritieken die de film toont zijn expliciet, maar ook subtiel. Borgli begrijpt maar al te goed hoe hij zijn gevoel voor humor overbrengt. Voor komedieliefhebbers is dit een droom die uitkomt. Voor mensen die de humor ontgaat, rest op zijn minst waardering voor Cage' unieke rol.
Beeld: A24, Square Peg
» Alle filminformatie over 'Dream Scenario'
